9.ทำไมมองผ่านรูเล็กๆ แล้วช่วยให้มองเห็นดีขึ้น?
จากคำถามข้างต้น นักทัศนมาตร จะขอให้เหตุผลว่า
เพราะ การมองผ่านรูเล็กๆคล้ายกับเป็นการทำให้เกิดรูม่านตาใหม่ ที่มีขนาดเล็กลง เป็นการช่วยบีบแสงที่เข้ามาในตาให้ดูแคบลง ทำให้แสงที่ไปตกบนจอประสาทตามีขนาดเล็กลง ซึ่งก็เป็นการเพิ่มความลึก (depth of focus) ในการโฟกัสภาพไปในตัว
ยกตัวอย่างเช่น คนสายตาสั้น ที่ไม่ได้รับการแก้ไขด้วยแว่น หรือคอนแทคเลนส์ มักมีพฤติกรรม หยีตา บีบตาให้เล็กลง นั่นก็เป็นเพราะทำแบบนี้แล้ว การมองเห็นเค้าดีขึ้นหรือ เรียกว่าเป็นการทำให้เกิด “pinhole effect” นั่นไงล่ะคะ
การที่มองเห็นได้ดีขึ้น เมื่อมองผ่านรูกลมๆเล็กๆ มักพบได้ในผู้ที่มีปัญหาในเรื่องของสายตา (Refractive errors) ซึ่งก็ได้แก่ สายตาสั้น สายตายาว สายตาเอียง
แต่ สำหรับในกรณีคนไข้ที่มีโรคทางตานั้น นอกจากจะมองผ่านรูเล็กๆไม่ดีขึ้นแล้ว อาจยิ่งทำให้มองเห็นแย่ลงด้วยซ้ำนะคะ
ยกตัวอย่างเช่น ในคนไข้ที่เป็นโรคต้อกระจกตามวัย สาเหตุก็เพราะว่าการเป็นต้อกระจกนั้น เกิดจากความขุ่นที่เกิดขึ้นภายในเลนส์ตา ซึ่งเป็นตัวกลางที่แสงต้องเดินทางผ่านไปยังจอประสาทตา ดังนั้น ยิ่งเลนส์ในตาขุ่นขึ้น แสงก็ยิ่งเดินทางผ่านได้น้อยลง และเมื่อมองผ่านรูเล็กๆ โอกาสที่แสงเข้าตาก็ยิ่งน้อยลงไปอีก ส่งผลให้การมองเห็นแย่ลงนั่นเองค่ะ
สำหรับคนไข้ที่เข้ามารับการตรวจด้านสายตาและสุขภาพตากับนักทัศนมาตร ->
ขั้นตอนเริ่มต้นหลังจากทำการพูดคุยและซักประวัติเรียบร้อยแล้ว ก็คือการวัดความสามารถ ทางการมองเห็นด้วยตาเปล่า(ขั้นตอนนี้คนไข้ที่ใส่แว่นอยู่ ต้องถอดแว่นออกก่อน) แล้วเมื่อผลออกมา พบว่า ระดับการมองเห็นของคนไข้แย่กว่าหรือน้อยกว่าคนปกติในระดับหนึ่ง นักทัศนมาตรก็จะเริ่มขั้นตอนต่อไปนั่นคือ
การวัดความสามารถทางการมองเห็นของคนไข้โดยมองผ่าน Pinhole *(อุปกรณ์ตรวจวัดจะมีลักษณะ เป็นด้ามจับ ส่วนหัวของด้ามจับ จะเป็นแผ่นปิดทึบ ตรงกลางเจาะรูเล็กๆ จำนวน 1รู ขนาดประมาณ 1-2 มิลลิเมตร บางที่อาจมีการเจาะรูมากกว่าหนึ่งรู)
- การให้คนไข้มองผ่านPinholeก็เพื่อเป็นการคัดกรองโรคเบื้องต้น โดยในขั้นตอนนี้ จะทำการวัดไปทีละตา
- มีการให้คนไข้อ่านchart ตัวอักษรซ้ำอีกครั้ง
กรณีมองเห็นดีขึ้น เราก็จะพอประเมินได้ว่า ปัญหาการมองเห็นที่คนไข้มีนั้น น่าจะเกิดจากเรื่องของสายตา(สั้น-ยาว-เอียง) ไม่ได้เกิดจากโรคตา
แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น นักทัศนมาตรก็จะทำการตรวจสุขภาพตาในขั้นตอนต่อไปอีกครั้ง เพราะในคนไข้บางรายที่มีโรคทางตาในระยะแรกๆ อาการของโรคอาจยังไม่แสดงออกมา ทำให้เมื่อมองผ่านรูเล็กๆ(Pinhole) ก็อาจมองเห็นดีขึ้น พอวัดสายตาออกมา การมองเห็นก็ดูใกล้เคียงกับคนปกติ แต่ที่จริงแล้ว มีโรคทางตาแอบแฝงอยู่ ดังนั้น การตรวจสุขภาพตา หลังจากทำการวัดสายตาเสร็จเรียบร้อยแล้ว จึงเป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้ามเช่นกันค่ะ
แต่ก็มีคำถามที่คนไข้ถามนักทัศนมาตรเข้ามาไม่น้อยเหมือนกันนะคะ ว่าถ้ามองผ่านรูเล็กๆแล้วดีขึ้นได้ แว่นสายตาหรือคอนแทคเลนส์ ที่แก้ไขสายตาก็ไม่เห็นจำเป็นต้องใช้จริงไหม? ซื้อแว่นตาที่มีรูเล็กๆลักษณะเหมือนตาผึ้งที่ขายทางอินเตอร์เน็ตมาใช้ก็ได้จริงไหม?
ก็ต้องขอตอบอย่างชัดเจนเลยตรงนี้ว่า “ไม่จริงค่ะ” เพราะการมองผ่านรูเล็กๆนั้น อาจช่วยให้มองเห็นดีขึ้นก็จริงอยู่ แต่สิ่งที่เสียไปก็คือ ลานสายตา หรือความกว้างในการมองภาพ ซึ่งทุกวันนี้เราใช้ชีวิตประจำวันอยู่ได้ เพราะเราไม่ได้เพียงแค่โฟกัสภาพจุดใดจุดนึงเท่านั้นนะคะ แต่สิ่งที่สมองของเราต้องการมากด้วยเช่นกัน นั่นก็คือการเรียนรู้ภาพโดยรอบ เพื่อเกิดการเปรียบเทียบภาพ กะระยะภาพ ประมวลผลภาพทั้งหลายทั้งมวลออกมา จนทำให้เราเคลื่อนไหวได้โดยไม่สะดุดหกล้ม ไม่ขับรถชนข้างทางยังไงล่ะคะ ดังนั้นการใส่แว่นแก้ไขสายตา หรือใช้คอนแทคเลนส์ ยังไงก็ยังเป็นทางเลือกที่ดีที่สุดอยู่ค่ะ